Przygoda z numizmatyką rozpoczyna się różnie – od ciekawego znaleziska na strychu, wizyty w muzeum, bądź poprzez chęć zgromadzenia wartościowego kapitału, który w przyszłości będzie pomnażał swoją wartość, a przy okazji stanie się przyjemnym hobby. Jak rozpoznać wartościowe monety, jeśli trafią w Twoje ręce? Skąd dowiedzieć się, które z posiadanych już egzemplarzy mają wartość kolekcjonerską, i jak nie dać się oszukać podczas kupna lub wymiany numizmatów?
Tak naprawdę do wyceny tego typu znalezisk należy podchodzić bardzo indywidualnie. Ich wartość zależy od kilku czynników: stanu zachowania, składu jakościowego oraz ich ilości na rynku. Te, które zostały wybite później, ale w niewielkim nakładzie, po latach mogą mieć większą wartość, niż starsze, lecz produkowane masowo i łatwo dostępne wśród kolekcjonerów. Niekiedy te mocno nadgryzione zębem czasu numizmaty będą z kolei cenniejszym nabytkiem, niż zachowane w idealnym stanie, ale stosunkowo nowe. Jak rozpoznać monety pod kątem ich pochodzenia, nakładu czy kruszcu, z jakiego zostały wykonane?
Jednym z najważniejszych czynników, które sprawiają, że monety są bardziej lub mniej wartościowe, jest oczywiście ich skład, czyli zawartość złota lub srebra w próbie. Im więcej jest czystego kruszcu w danej jednostce, tym droższa będzie ona, jeśli zechcesz ją sprzedać po cenie złomu. Jak to rozpoznać, aby móc samodzielnie stwierdzić, czy dany numizmat ma wartość szlachetnego metalu? Poszukać wybitej na nim próby. Można też wykonać próbę kwasów, lub oddać je do sprawdzenia jubilerowi.
Metale szlachetne wysokiej próby, używane do bicia bulionówek, są niezwykle delikatne – łatwo je zarysować i uszkodzić. Dlatego też sprzedaje się je i przechowuje w specjalnych foliach ochronnych. Jakie monety mają wartość? Niektóre z nich mogą nosić ślady użytkowania – wówczas ocenia się ich stan na podstawie specjalnej skali, która pozwala zweryfikować, czy mają one jedynie drobne defekty, czy też ich cena nominalna jest praktycznie nie do sprawdzenia, gdyż straciły już swoje charakterystyczne cechy. Można to zrobić przy pomocy lupy pod dobrym światłem. Im bardziej uszkodzona – tym trudniej będzie ją rozpoznać, a tym samym również sprzedać, więc nie można liczyć na ich korzystną wycenę.
Gdy już obejrzysz swój numizmat pod kątem ewentualnych uszkodzeń i uda Ci się odczytać jego pochodzenie oraz określić zawartość metalu szlachetnego w próbie, musisz sprawdzić, jak dużo takich egzemplarzy istnieje na świecie. Jakie monety są wartościowe? Oczywiście te stare, pochodzące nawet sprzed kilku wieków, które mają wartość archeologiczną, będą łakomym kąskiem dla kolekcjonerów. Cenne są zarówno wersje obiegowe (czyli służące do płacenia), które pochodzą z dawnych epok, jak również okolicznościowe lub w wersjach limitowanych.
Wycena numizmatów to bardzo subiektywna kwestia – są one warte tyle, ile zechce za nie dać potencjalny kolekcjoner. Możesz wejść w posiadanie unikatu, który jest bardzo rzadko widywany na świecie, albo znaleźć po prostu garść monet sprzed kilkudziesięciu lat, które wyszły z obiegu i obecnie nie mają już wartości nominalnej. Na tę kolekcjonerską z uwagi na częstotliwość ich występowania też nie ma co liczyć. Internetowe źródła pomogą Ci rozpoznać, czy Twoje znalezisko może być potencjalnym obiektem zainteresowania. Na wycenę udaj się jednak w kilka niezależnych źródeł, aby potwierdzić swoje przypuszczenia.
Numizmatyka może stać się pięknym, rozwijającym hobby, które uczy historii, ale również wyzwala cechy takie jak dociekliwość czy skrupulatność. Rozpoznawanie wartości monet znalezionych na strychu, czy też zakupionych od kolekcjonera to świetny sposób na spędzanie wolnego czasu, a być może nawet zgromadzenie pewnego majątku, który stanie się kapitałem na przyszłość. Wartościowe okazy są unikatowe, ponieważ z biegiem czasu ich ilość w świecie maleje i nie ma możliwości ich odtworzenia. Poświęć więc chwilę, aby zapoznać się z jakością swojej kolekcji – być może odkryjesz swoją nową pasję!
Nie zawsze próby samodzielnego rekonesansu się udają. Może zdarzyć się tak, że posiadane przez Ciebie monety trudno rozpoznać, z uwagi na ich niezbyt dobry stan. Może sobie z tym jednak poradzić wprawne oko doświadczonego numizmatyka. Warto sprawdzić, gdzie w okolicy funkcjonują branżowe sklepy i udać się tam ze swoją kolekcją. Wartość niektórych okazów łatwiej jest ocenić u osób, które mogą stać się potencjalnymi nabywcami. Często robią to one bezpłatnie, a taka weryfikacja nie musi zobowiązywać do sprzedaży.
Jeśli w Twoim posiadaniu znajdują się ciekawe numizmaty, których wartości nie jesteś pewien, postaraj się samodzielnie je zweryfikować. Przyda się lupa lub ewentualne odczynniki chemiczne, które pomogą ocenić ich jakość. Odczytaj wytłoczone na awersie i rewersie napisy i rysunki, a następnie skorzystaj z dostępnego w sieci katalogu Fischera, który pozwoli Ci rozpoznać, z którą monetą masz do czynienia, w którym roku została wybita, jaki był jej nakład, czy z jakiego metalu jest wykonana. Uzbrojony w tę wiedzę możesz stanąć na wygodnej pozycji do negocjacji ceny w sklepie numizmatycznym!
